Kennisbank

Meditatie

Het woord meditatie komt van het Latijnse woord ‘meditatio’, dat afgeleid is van het werkwoord “meditari” dat nadenken, overdenken betekent. Vanuit diverse invalshoeken kan naar het begrip meditatie gekeken worden. Vanuit de neurowetenschap kan meditatie worden beschouwd als een serie oefeningen waardoor iemand meer bewustzijn krijgt op zijn eigen hersenprocessen. Meditatie-oefeningen worden ook gebruikt binnen bijvoorbeeld psychotherapie, in de vorm van mindfulness.

Meditatie-oefeningen komen daarnaast in veel religies voor, in de westerse cultuur zijn de christelijke, hindoeïstische en boeddhistische varianten het bekendst. Het begrip meditatie heeft echter meerdere betekenissen in deze tradities, die deels overlappen, en deels verschillen. Binnen meditatievormen kan onderscheid gemaakt worden tussen contemplatie, concentratie-meditatie en vipassanameditatie. Binnen die drie vormen bestaan ook vele varianten. In de loop der tijden hebben verschillende religies en scholen nieuwe vormen en namen gegeven aan meditatietechnieken, waardoor nieuwe vormen van meditatie zijn ontstaan.

Meditatie kan vergeleken worden met groeien van de lotusbloem uit de modder naar het licht. De lotus is een bloem die onder water, in het duister, in de modder, wortel schiet en opgroeit naar de oppervlakte toe. Als ze boven water uitkomt, ontvouwt ze zich in het licht van de zon.